Film Feeding Tomorrow

15 november 2025 Stichting Haverland Susteren.

Gratis en voor iedereen vertonen we de hoopvolle documentaire Feeding Tomorrow. Over pioniers, die aan een veerkrachtiger systeem werken met lokale, gezonde, agro-ecologische voeding. 

Met na afloop tijd voor nabespreking en discussie.

Toegang voor iedereen: Haverland-vrijwilligers, maar ook niet-vrijwilligers zijn van harte welkom. 

Tijd en plaats: zaterdag 15-11, 19.00 uur bij ’t Gouden Kwekeriek, Hommelweg 1R   Susteren.

Vooraf aanmelden op: urlingshjg@hotmail.com

Workshop planten vermeerderen

Op zondag 23 november geeft Harald Wedig permacultuurdocent in Duitsland, speciaal voor (signal)groepsleden van de Limburgse voedselbosbrigade, een workshop. 

Harald zal dat doen in het meer dan 25 jaar oude voedselbos in Swalmen Sualmana, dat hij heeft ontworpen en aangelegd.

Dit voedselbos is geplant op droge stuifzandgrond. 

Harald weet als geen ander hoe je, in droge tijden, je bomen en struiken op zandgrond kunt laten groeien!

Hij heeft een enorme plantenkennis en kan ook veel vertellen over wat je in deze omstandigheden het beste kunt doen om tot goede en gezonde planten te komen.

Tijdstip: van 12-16 uur.

Vooraf: mogelijkheid even samen wat te eten en/of te drinken bij herberg de Bos in Swalmen in de buurt van het voedselbos.

Aanmelden via de signal-app van de Limburgse Voedselbosbrigade, kosten: vrijwillige bijdrage.

Lokatie: Voedselbos Sualmana aan de Kroppestraat in Swalmen.

Literatuuronderzoek Kleine waterkringloop gereed.

De stichting zond in 2019 en later diverse zienswijzen in o.a. bij Nationale Omgevingvisie (NOVI) over de functie van (voedsel)bossen in de Kleine waterkringloop. Naar aanleiding hiervan ontstond er in Limburg de Kleine waterkringloop coalitie met diverse partijen.

Zo werd er in juni van 2023 gestart met een literatuuronderzoek naar de kleine waterkringloop voor onze gematigde klimaatzone.

Op 23 november presenteert promovendus Jessica Ruijsch WUR haar onderzoek bij Waterschap Limburg in Roermond. Het rapport “Heeft landgebruik effect op ons weer?” en de aanmeldpagina is via deze link te vinden.

Subsidieregels Landschapselementen en Voedselbossen 2023-2024

In het Provinciaal blad van Limburg, staan de nadere subsidieregels van de landschapselementen en voedselbossen. Deze zijn aangepast.

Deze subsidieregeling heeft als doel het behoud en versterking van het Limburgse landschap (de groenblauwe dooradering), de biodiversiteit en het leveren van een bijdrage aan de transitie naar een meer duurzame landbouw.

Met als afgeleide doelen:

  1. het herstellen van de balans tussen de draagkracht van natuur, milieu enerzijds en het economisch gebruik ervan anderzijds, doordat landschapselementen en voedselbossystemen CO2 vastleggen en een bufferende werking hebben op stikstof overschotten; 
  2. een versterking van de biodiversiteit en duurzame instandhouding van populaties van beschermde soorten, onder meer door buffers rondom en verbindingen tussen bestaande natuurgebieden, zodat houdbare vergunningen verleend kunnen worden in het kader van de Wet natuurbescherming;
  3. -het aanleggen van nieuwe multifunctionele voedselbossystemen waarin de productie van voedsel ecosysteemdiensten biedt voor de wijdere omgeving.

Link naar regelingstekst

Voor subsidie komen uitsluitend rechtspersonen, eenmanszaken, maatschappen en vennootschappen onder firma (VOF) in aanmerking. De aanvrager in kwestie dient krachtens eigendom dan wel een ander zakelijk recht of publiekrechtelijke bevoegdheid volledige zeggenschap te hebben over de gronden waarop de subsidie wordt aangevraagd voor de aanleg van een voedselbos, of een schriftelijke verklaring te kunnen overleggen waarmee toestemming wordt gegeven door de eigenaar van de grond/gronden voor de realisatie en instandhouding van een voedselbos ten minste tot 1 maart 2035.

Herstel: de kleine waterkringloop!

Vanaf de oprichting van de stichting in 2019 vraagt de Limburgse voedselbosbrigade al aandacht voor voldoende zoetwater via diverse zienswijze die zijn verzonden.

Immers zonder voldoende zoetwater voor de aanplant van het voedselbos gaat geen voedselbos groeien. We willen geen voedselbos dat afhankelijk is van dieper grondwater dan de bovenste meters. Daarvoor hebben we dan wel voldoende gelijkmatig verdeelde neerslag nodig, vooral op de hoge zandgronden. Wat blijkt bomen en groen spelen een belangrijke rol bij de verdeling van de neerslag. Dit doen ze door het beïnvloeden van de lokale temperatuur en luchtvochtigheid.

Met de aanplant van meer bomen en struiken ondersteunen we de kleine lokale waterkringloop, echter alleen met aanplant zijn we er niet, ze hebben ook regelmatig voldoende water nodig om te groeien. Dat is de reden waarom de waarde van reeds bestaande bomen en struiken zwaar onderschat wordt. Ze spelen nu een rol in de verdeling van de neerslag.

In 2022 is de coalitie Kleine waterkringloop ontstaan in Limburg. Lees er meer over op de website van de natuur en milieufederatie Limburg.

Klimaat landschappen

Op 18 oktober nam de voorzitter van de Limburgse voedselbosbrigade deel aan enkele workshops van de internationale conferentie Climate Landscapes. Wereldwijd bestaat er een netwerk van mensen die met juiste de inrichting van het landschap het lokale klimaat verbeteren. Via deze conferentie worden mensen met elkaar in contact gebracht. De voorzitster van een van de workshops deed online mee vanuit Alaska, mooi om te zien dat er ook personen deelnamen vanuit het drielandpark bij ons uit de regio.

Bezoek gedeputeerde: Voedselbossen belangrijke rol in de toekomst.

Zo zaten we dan, op de koudste en natste dag van maart (31e), te picknicken in één van de oudste voedselbossen van Nederland, Sualmana te Swalmen. Na het extreem warme weer van de afgelopen weken staan verschillende struiken al in bloei, al is van een winterslaap van het voedselbos nog zeker sprake. 

Bij de verschillende initiatiefnemers van voedselbossen in Midden-Limburg die erbij waren was er echter volop energie. Want Geert Gabriels, de gedeputeerde van Natuur, Milieu en Erfgoed was op bezoek. De bezoekers namen zelfgemaakt, vaak vegetarisch/veganistisch, eten mee hetgeen gretig aftrek vond, heerlijk!


Alle sprekers vertelden over hun voedselbos initiatieven, wat hun bewoog om hier energie in te steken en welke kansen en belemmeringen zij zagen. Geert Gabriels gaf, bevlogen als altijd, aan hoe belangrijk deze inspanningen zijn. Naast het feit dat er veel “nieuwe” natuur bij komt, (vanwege de stikstofcrisis), is er structureel te weinig geld is voor onderhoud van de bestaande natuur, dat is nu in de openbaarheid gekomen en wordt hopelijk nu opgepakt. Er moet meer bewustwording komen zodat onze leefomgeving in de breedte verbetert, eerst het NatuurNetwerk Nederland op orde maken, maar tevens ook de gebieden er om heen. Het moet uiteindelijk een totaal plaatje worden, een gezond Limburg inclusief schone lucht, schoon water, gezonde natuur en een gezonde habitat voor mens en dier. Je kan het niet los van elkaar zien. Naast een bijdrage aan natuur, kunnen Voedselbossen ook bijdragen aan lokale gezonde voedselproductie voor- en door de gemeenschap.  


Fijn dat Geert Gabriels hier tijd in steekt en mogelijkheden onderzoekt om voedselbossen financieel te steunen. Zeer inspirerend. Wij waarderen al zijn inspanningen in dezen en zijn blij met iedere support.

REsultaten onderzoeken

De resultaten van de onderzoeken van het project Voedselbossen Zuid-Oost Nederland 2018-2019, zijn door een naamswijziging van het Citaverde college in de nieuwe naam Yuverta moeilijk vindbaar.

Graag delen we hier nogmaals de link waar u alle informatie uit het onderzoek terug kunt vinden.

Naar de resultaten van het onderzoeksproject Voedselbossen Zuidoost Nederland

Online eind boekje van het project

Online beheer en onderhoud boekje

Neem contact met ons op voor een papieren versie van de boekjes